PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ TABLETU/SMARTFONU: STYMULOWANIE AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ

Urządzenia mobilne - tablety, smartfony, smartwatche, a także wyspecjalizowane opaski typu Fit (smartband) - mogą silnie motywować do zdrowej aktywności fizycznej. 

Tradycyjny komputer jest kojarzony z pozycją siedzącą użytkownika oraz ograniczaniem aktywności fizycznej, zwykle słusznie.

Mobilne urządzenia cyfrowe nie każą ograniczać aktywności fizycznej. Przeciwnie, mogą do niej motywować. Odbywa się to na kilku różnych płaszczyznach.

Fot.1. Tak wyglądał pierwszy osobisty asystent autora niniejszego działu, który bardzo szybko i  skutecznie zmienił na lepsze kilka jego nawyków związanych ze zdrowym ruchem oraz zdopingował go do zerwania z permanentnie zbyt krótkim snem.

[1]  Motywowanie. Jak to działa?

Motywowanie do ruchu zasadza się na dwóch niezależnych podejściach.

Fot. 2. Drobna nagroda za drobny wysiłek: rozetka (i dyskretne potrząśnięcie dłoni) za osiągnięcie celu. Na zdjęciu - to zaledwie dzienna norma kroków wg WHO, ale wielki krok dla autora tego tekstu. ;-) 

[2] Monitorowanie i stymulacja aktywności fizycznej

[1] Odpowiednio wykorzystany pomiar i rejestrowanie prostych aktywności ruchowych może zasadniczo poprawić nasze nawyki. Urządzenia mobilne mogą monitorować różne aktywności fizyczne właściciela. Otwiera to pole do stymulowania aktywności dzięki:

Jakie urządzenie?

Fot. 2. Przykładowe zawieszki, opaski (smartbandy) i smartwatche.
Fot. 3. Zaawansowana opaska na rękę jest wodoodporna (można jej wcale nie zdejmować), samodzielnie rozróżnia kroki od innych ruchów i komunikuje się ze smartfonem lub tabletem przez Bluetooth. Dla uczniów - koniecznie powinna mieć wyświetlacz (i wyświetlać na bieżąco co najmniejl iczbę kroków) - patrz wersja z prawej.  
Fot.3. Najtańszy pedometr można mieć za mniej niż 10 PLN, jednak ma on ograniczoną funkcjonalność. 

[3] Co się najczęściej rejestruje?

Rejestrowanie aktywności jest prowadzone za pomocą różnych czujników:

Minimum potrzebne do skutecznego motywowania, to potrójny G-sensor i wyświetlacz liczby kroków. Warto zauważyć, że te warunki spełnia każdy smartfon. 

[4] Wodoodporność i pyłoodporność - oznaczenia

System oznaczeń IP (stopień odporności) zawiera dwie cyfry (np. IP67).

Pierwsza cyfra:

Druga cyfra:

Mówiąc najprościej - opaski o odporności co najmniej IP67 można nie zdejmować przez całą dobę, zaś z opaską IP68 można pływać. 

Zob. też komplet informacji w Wikipedii

[5] Różne technologie czujników bardzo (różniące się jakością pomiaru i ceną)

Pedometr (licznik kroków)

Pedometry różnią się sensorami (od prostego czujnika opartego na mechanicznym wahadełku do trzyosiowego akcelerometru) oraz oprogramowaniem (lepiej lub gorzej wykrywającym chód, rozróżniające bieg, jazdę na rowerze, odfiltrowującym przypadkowe ruchy, jazdę samochodem etc.).

Najprostsze pedometry są bardzo tanie (patrz Fot. 3.), jednak nadają się wyłącznie do mierzenia liczby kroków w normalnym marszu. Trzeba je przypiąć w odpowiedniej pozycji do korpusu ciała (pionowo np. na pasku). Ponieważ zliczają różne ruchy, trzeba włączyć pomiar na początku trasy i pamiętać o zaprzestawaniu pomiaru na czas innych aktywności. 

Zob. więcej

Dobry pedometr, oparty na trzyosiowym żyroskopie i dobrym oprogramowaniu potrafi dokładnie liczyć kroki niezależnie od pozycji i umiejscowienia na ciele (np. kieszeń, plecak, przegub ręki). 

Fizycznie może być np:

Czasem może także (lepiej lub gorzej) wykrywać sen, osobno zliczać jazdę na rowerze.

Obudowa

Tani pedometr łatwo zgubić, zgnieść, odłamać klamrę mocującą, jest też nieodporny na wilgoć i wodę. Dobrej jakości urządzenia są odporne co najmniej na udary mechaniczne i deszcz, lub nawet pozwalają nurkować. Dobrym rozwiązaniem są silikonowe opaski na przegub, które można nosić stale - jako osobisty monitor aktywności.

Wyświetlanie i gromadzenie danych

Najtańsze pedometry są autonomiczne i mają cyfrowy wyświetlacz LCD. Droższe urządzenia komunikują się przez Bluetooth ze smartfonem. Dzięki temu dane można geromadzić w dłuższym czasie, wizualizować na wykresach w stosownej aplikacji etc. Dlatego niektóre z nich nie mają wyświetlacza. Dla dzieci zdecydowanie zaleca się modele z wyświetlaczem - lepiej motywują do ruchu dzięki szybkiej informacji zwrotnej.

[6]. Krokomierz w smartfonie

Każdy smartfon jest wyposażony w G-sensor pozwalający wykrywać ruch posiadacza (np. kroki). Oczywiście pozwala także gromadzić, przetwarzać i wizualizować dane. Zatem każdy smartfon może pracować jako krokomierz, zaś smartfony z GPS-em mogą także rejestrować i wizualizować przebytą trasę oraz takie jej parametry jak długość oraz pokonywane wzniesienia.

Przykładowe bezpłatne aplikacje:

Fot. 4 Ekran roboczy aplikacji Accupedo - bezpłatnego krokomierza dość pewnego w działaniu.  

[7] Pulsometr: jaki? Czy warto?

Co i jak?

Pulsometr (heart rate monitor, HR) mierzy puls jedną z dwóch metod:

Pierwsza metoda jest albo wygodna ale zawodna (nadgarstek), albo dość niezawodna, ale niezbyt wygodna (palec - wymaga przerwania ćwiczeń, jazdy na rowerze etc.). Można w handlu spotkać w czujniki dość rzetelne, ale także czujniki kompletnie bezwartoścowe, udające pomiar (!)

Druga metoda jest niezawodna, jednak wymaga noszenia na torsie opaski i zasadniczo nadaje się raczej dla sportowca - amatora na czas konkretnego treningu.

Po co?

Pomiar tętna podczas ćwiczeń fizycznych pozwala przede wszystkim utrzymać wysiłek fizyczny na optymalnym poziomie:

Jednym z efektów jest też rzetelne porównywanie własnych wyników w czasie (np. liczby powtórzeń ćwiczenia), co daje obraz wzrostu własnych możliwości fizycznych w efekcie regularnego treningu. 

c.d.n.