POŻYTECZNE TECHNIKI AKTYWIZOWANIA UCZNIÓW
1. Zasada nie podnoszenia rąk
Poniżej podajemy przykłady narzędzi do losowania uczniów. Używając ich pamiętajmy:
ważną zaletą losowania jest zdjęcie z nauczyciela odpowiedzialności za wybór ucznia do wypowiedzi. Ten korzystny efekt jest silniejszy, jeżeli uczniowie dobrze widzą wynik losowania (namacalny patyczek, spora kartka, obraz na dużym ekranie). Losowanie za pomocą smartfonu nauczyciela jest wygodne, jednak tłumi ten efekt.
wylosowany numer/imię powinno "wrócić do puli"; w przeciwnym przypadku niektórzy uczniowie "wyłączą się" po udzieleniu wypowiedzi (znamy ten efekt: "uff, ja już dziś byłem pytana/y)
Rys. 1. Kostki wielościenne do losowania numerków
Sześć kostek dwudziestościennych za 6 złotych? Tak, w chińskim sklepie (np. Aliexpress) nawet z bezpłatną dostawą do domu. Są też kostki o innych liczbach ścian.Rzut można uzupełnić o prostą grę. Np. dodajemy wynik z rzutu dwiema kostkami: 12- i 20-ścienną w 30-osobowej klasie. Otrzymujemy liczby od 2 do 32. Jak wypadnie 31 - odpowiada numer 1. jak wypadnie 32 - nauczyciel.
Rys. 2. Koło fortuny online (Random name picker)
Obudowana w symbolikę znanej gry maszyna do losowania. Dostępna online. Pozwala na tworzenie i edycję zestawów imion, nazwisk etc. uczniów (klasy) i szybki ich wybór do losowania. Adres strony: patrz lista poniżej.Losowanie można uzupełnić o dodatkowe niespodzianki lubiane przez uczniów i dodatkowo motywujace pozytywnie. Najpopularniejsze "pozycje specjalne" na liście, to "dowcip" (opowiada nauczyciel lub uczeń) "minuta tańca", minuta ćwiczeń".
Przykłady narzędzi do losowania dostępnych online (na WWW) lub jako apki dla smartfonu/tabletu:
Random name picker [Online] [zalecany] "Koło fortuny" do losowania uczniów (imionami lub numerami). Działa online. Pozwala na edycję listy imion lub numerów.
Random name/word picker [Online] [Uwaga: wymaga przestarzałej technologii Adobe Flash w przeglądarce]. "Jednoręki bandyta" do losowania imion lub dowolnych innych wyrazów z listy tekstowej (wklejonej lub wpisanej).
Random number generator [Online]. [Uwaga: wymaga przestarzałej technologii Adobe Flash w przeglądarce] Losuje z podanego przedziału liczbowego (z powtarzaniem lub bez)
Random student generator [Online]. Losuje z listy wpisanej online (tylko jedna klasa, może być przechowywana za pomocą "ciasteczek" do 365 dni).
Random Number [Android]. Bardzo prosta aplikacja. Robi dokładnie to, co ma robić: losuje liczbę od 1 do podanej (łatwo zmienić graniczną liczbę po przejściu do innej klasy)
Decision Roulette (Treebit Technologies) [Android]. Mobilne koło fortuny. Można tworzyć wiele różnych list do losowania (np. dla różnych klas)
Random Name Picker [Android]. Prosta i niewielka aplikacja. Można tworzyć wiele różnych list do losowania (np. dla różnych klas). Konfiguracja pozwala np. losować więcej niż jedną osobę na raz, losować potrząsaniem smartfonu, kazać wypowiedzieć głośno wylosowane imię.
2. Światła zrozumienia - szybka informacja zwrotna od uczniów
Rys. 3. Kubki w trzech kolorach. Te kubki zostały kupione w sklepie internetowym w cenie kilkunastu groszy za sztukę.
Rys. 4. Startowe ustawienie kubków na stole ucznia. Zielony na wierzchu.
Rys. 5. Inna forma świateł zrozumienia: metodnik. Uczeń może go nosić ze sobą. Koszt: kilka złotych.
Najtańsze światła: stożki z kolorowego papieru/kartonu
Kto nie chce lub nie ma kubków, może uzyć stożków wasnej roboty (powinni je zrobić uczniowie, będą wtedy o nie bardziej dbać) Potrzebny będzie tylko kolorowy papier lub cienki kolorowy karton A4. Teraz zadanie dla uczniów:
Wycinamy z kartonu jednakowe koła (od cyrkla żeby znać środek koła).
Przecinamy jeden promień.
Rysujemy drugi promień pod wybranym kątem do pierwszego (kątem stałym dla wszystkich kół, żeby uzyskać powtarzalne efekty).
Zwijamy nacięte koło w stożek aż do narysowanego drugiego promienia.
Zszywamy zszywaczem.
Stożki mogą być stabilniejsze od kubków i można dorabiać nowe w miarę zużywania. Koszt, to tylko kartki kolorowego papieru lub kartonu.
Co lepsze: kubki/stożki czy metodnik?
Kąt obserwacji kubków lub stożków jest znacznie szerszy niż metodnika. Wynikają stąd różnice w zastosowaniach.
Kubki/stożki: uczniowie widzą nawzajem swoje kolory. Zaleta: są lepiej zorientowani, jak ich sytuacja ma się do reszty klasy, mogą pomóc kolegom w potrzebie. Wada: mniej śmiali uczniowie mogą mieć opory przed pokazaniem wszystkim, że czegoś nie rozumieją.
Metodnik: kolor jest widoczny tylko z jednego kierunku i uczeń może sterować jego widocznością (np. tylko dla nauczyciela). Zaleta: ośmiela uczniów, zwaszcza na początku po wprowadzeniu nowej zasady świateł. Wada: uczniowie czują się mniej w grupie, nie uczą się zachowań grupowych, pomocy koleżeńskiej.
3. Światła drogowe wyjścia, bilet wyjścia
Szybka informacja zwrotna od uczniów po zakończeniu lekcji pozwala nauczycielowi mieć pod kontrolą stan uczniowskiego zrozumienia lekcji.
Uczniowie wychodzą z lekcji przyklejając karteczki na trzech kolorowych kręgach. Ich znaczenie może być różne. Np.:
Zielony: LEARNED [Today I LEARNED ... because:]
Żółty: CONSIDERED [Today I CONSIDERED ... a question, an idea or a new perspective]
Czerwony STOPPED [Today my learning STOPPED because]
