Sesja 4.4: Ocena portfolio ucznia
Treści przeniesione ze starej wersji serwisu, a odnośniki do źródeł zewnętrznych zaktualizowane (11.09.2018)
Uwaga dla czytelnika polskiego.
W języku angielskim jednoznacznie rozróżnia się grading (stawianie stopni) i assessment (ocenianie). W języku polskim ocenianiem nader często nazywa się właśnie stawianie stopni (podczas gdy ocenianie jest w istocie rzeczy procesem znacznie szerszym, wieloaspektowym, którego częścią stawianie stopni możebyć lub nie.
W całym podręczniku e-portfolio mówimy o ocenianiu w szerszym sensie (assessment).
W tej sesji mówimy o stawianiu stopni (grading).
Cele
W przeciwieństwie do poprzedniej sesji, która dotyczyła oceniania DLA uczenia się (oceniania kształtującego) - niniejsza sesja koncentruje się na ocenianiu uczenia się - ocenianiu sumującym.
Spodziewane osiągnięcia
Po zakończeniu sesji uczestnik:
będzie potrafił ocenić portfolio uczniowskie zgodnie z ustalonymi kryteriami,
będzie potrafił tworzyć ocenę kształtującą (ocenę uczenia się).
Skala ocen (stopni)
W przeciwieństwie do poprzedniej sesji, ta część skupia się na ocenie (w stopniach) uczenia się.
Stopnie są podstawą oceniania w wielu europejskich systemach edukacji. Cyfry symbolizują opis "bardzo dobrze", "dobrze", "niewystarczająco". Dla przykładu, oprogramowanie “iWebfolio” wspiera ocenianie wg skali i umożliwia oceniającym nadanie konkretnych ocen poszczególnym elementom ePortfolio. Taki system jest zgodny, a wręcz niezbędny dla wielu systemów oceny.
Przykładowa 11-stopniowa skala ocen:
10 (wybitnie),
9 (bardzo dobrze),
8 (dobrze) powyżej średniej,
7 (wysoce zadowalająco) średnio,
6 (zadowalająco) poniżej średniej z istotnymi lukami,
5 (wystarczająco) spełnia minimalne wymagania,
4 (niewystarczająco) nie spełnia minimalnych wymagań,
3 (zupełnie niewystarczająco),
2 (źle) daleko od minimalnych wymagań 1 (bardzo źle),
0 (Brak).
Często jednak nadanie uczniom i ich pracy w portfolio ocen w skali (stopni) zgodnie ze skalą wydaje się niewłaściwe lub wręcz niemożliwe do zrobienia. Jeśli wykonane zadanie było wyjątkowo trudne zaś projekt trudny i skomplikowany, to ocenienie go za pomocą jednej cyfry, nawet wysokiej, nie jest satysfakcjonujące dla ucznia.
Chris Rust (2007) w swoim ostatnim artykule Towards a scholarship of assessment pisze:
Ciągle obecna praktyką wykorzystywania ocen i stopni oraz podejmowanie na tej podstawie decyzji związanych z klasyfikacją jest nie tylko nie sprawiedliwy ale także trudny do obronienia zarówno moralnie jak i intelektualnie, a także statystycznie błędny, pomimo proporcjonalnie dużej ilości czasu poświęconego przez pracowników na tak zwanych "procedurach zapewnienia jakości"
(Towards a scholarship of assessment. W: Assessment & Evaluation in Higher Education, Vol. 32, No. 2, April 2007, pp. 229-237., p. 233).
Ćwiczenie 4.4.1.
Zaprojektuj swoją skalę ocen dla jednego konkretnego elementu "dobrego ePortfolio". Następnie wypróbuj ją na konkretnym ePortfolio i zaprezentuj swoje przemyślenia innym uczestnikom.
Tabele kryteriów
Najczęściej ewaluacji podlega więcej niż jedno kryterium. Dlatego wykorzystuje się tabele kryteriów do lepszego zobrazowania skali ocen.
Najczęściej wykorzystywane są matryce. Składają się na nie: kompetencje ("myślenie krytyczne", " zrozumienie społeczeństwa i kultury") oraz ich poziomy ("podstawowy", "średni", "zaawansowany"). Nauczyciel lub tutor może przyporządkować pojedynczy element lub większą pracę ucznia, który dzięki temu widzi, które z kompetencji / umiejętności musi podszkolić, a które się polepszyły.
Ćwiczenie 4.4.2.
Przyjrzyj się przykładowi i przedyskutuj www.hydeart.com/handouts/rubric.pdf (źródło obecnie niedostępne - LH)
Komentarze
“Komentarze” pozwalają tutorowi na napisanie krótkiego komentarza na temat poszczególnych elementów lub całego ePortfolio. Komentarz może składać się z kilku słów a może zostać napisany jako osobisty list do ucznia. Prócz korzyści polegającej na zwiększonej zdolności ucznia do autorefleksji, pozwala mu odczuć, że jego praca została potraktowana poważnie i oceniona.
Według Ackera (2005):
“to the extent that the quality of the review correlates to improved student performance, an instructor should offer rich feedback”. We also support Acker’s postulations that a software tool itself has to provide templates and/or guidelines to assist the faculty in providing this improved commentary on learner work. (Acker, S. (2005). Overcoming Obstacles to authentic eportfolio assessment. In: Campus Technology. ( 1 ) (źródło obecnie niedostępne - LH)
Ćwiczenie 4.4.3.
Przebieg:
uczestnicy pracują w grupach 2-3 osobowych.
Grupy otrzymują adresy ePortfolio stworzonych przez innych uczestników.
Dyskusja nad jakością ePortfolio z wykorzystaniem formularza oceny
Grupy piszą ocenę ePortfolio oraz ocenę formularza oceny.